Vandaag is de dag van Psalm 111. We lezen de psalm helemaal.
In de tweede wereldoorlog redde Oskar Schindler meer dan duizend Joodse Polen van de holocaust door Joden vrij te kopen en in zijn fabriek te laten werken om hen te beschermen. Deze groep van meer dan duizend personen is ondertussen uitgegroeid naar meer dan 8500 nakomelingen. Tot op de dag van vandaag leggen nakomelingen van deze geredde groep Joden stenen bij het graf van Schindler om voor hem hun respect te betuigen.
In psalm 111 ligt er een directe relatie tussen de machtige werken van de Heer en de oproep tot lofprijzing van de Heer. De lofprijs aan God komt direct voort uit wat Hij gedaan heeft. De oproep tot lofprijs is met grote aandacht gecomponeerd. Psalm 111 is een alfabetische psalm waar elke zin begint met de opeenvolgende letter van het Hebreeuwse alfabet. Ook bevat de psalm een inclusio, dat wil zeggen dat de psalm opent en afsluit met hetzelfde thema of woord wat de kern bepaalt van de inhoud van de psalm, in dit geval lofprijzing. Psalm 111 is de tweelingbroer van psalm 112. Beiden beginnen met het woord 'halleluja', beiden zijn alfabetisch geordend en beiden focussen op het ontzag voor God. Grootste verschil is dat psalm 111 focust op God en psalm 112 focust op Gods volk.
Halleluja! begint de psalm. Dit woord betekent 'prijs God', maar dan in de gebiedende wijs én met vreugde. Als een soort stevige opdracht om uiting te geven aan de vreugde van redding en verlossing. Halleluja! Want machtig zijn de werken van de Heer. Vervolgens gaat de psalm in op die 'werken van de Heer', hier de uittocht, de wetgeving aan de Sinaï, het voedsel wat God gaf in de woestijn. De werken van de Heer die samengebracht kunnen worden onder het verbond dat God met Abraham gesloten heeft en vervolgens met de nakomelingen van Abraham aan de Sinaï heeft bekrachtigt. Binnen dit verbond heeft het volk de zegeningen ontvangen van verlossing, wetgeving en Gods voorzienende, herderlijke zorg tot de intocht in het Beloofde Land aan toe. God sloot dit verbond met Abraham met de relationele woorden: 'Ik zal jouw God zijn en die van jouw nakomelingen'.
De eerste vijf boeken van de bijbel bevatten een combinatie van geschiedschrijving en wetgeving. De machtige daden van God worden in deze psalm dan ook onderverdeeld in zowel Gods handelen in de geschiedenis als in de wet die hier beschreven wordt als het 'werk van Zijn handen'. Uit al zijn regels blijkt zijn trouw, ze zijn onwrikbaar, voor altijd en eeuwig, gemaakt volgens waarheid en recht. God gaat Zijn weg met zijn volk door verlossende gebeurtenissen en richtinggevende regels, als bedding waarbinnen het leven van alledag vormgegeven kan worden met als dragende opdracht: wees dankbaar, prijs God, loof Hem met heel je hart. Want zowel de machtige daden van God in de geschiedenis als Zijn regels zijn voor altijd. Daarom mag je met vertrouwen leven richting de toekomst.
Worteling, identiteit vanuit de geschiedenis en een hoopvolle levensrichting naar de toekomst lijken schaarse goederen vandaag de dag waar het idee is gaan heersen dat elk mens vanuit de eigen individuele authenticiteit het leven moet gaan uitvinden. Waar elke bedding verdacht is omdat het mogelijk inbreuk zou kunnen maken op je eigen authentieke leven als onbeschreven blad. Dit legt een enorme mentale druk op mensen. Wat zouden veel mensen, met name jongeren, vandaag de dag gezegend zijn met de bedding waarvandaan Psalm 111 zijn oproep tot lofprijs en dankbaarheid doet. Ik gun de nieuwe generatie een geschiedenis waarin zij de hand van God herkennen en vertrouwen in de toekomst omdat God niet verandert.
De nakomelingen van Oskar Schindler leven in het besef dat hun bestaan samenhangt met de dappere en heldere momenten van een feilbaar mens in een donkere periode in de menselijke geschiedenis. Het bepaalt hen bij de waarde van het leven waarvoor ze hun dankbaarheid uiten in het leggen van een steentje op een graf.
In het leven, sterven en opstaan van Jezus Christus wordt de verlossende hand van God zichtbaar in jouw geschiedenis. Een machtig werk waar je dankbaar op kunt terugkijken en waarvandaan je hoop kunt vinden voor de toekomst, want Gods rechtvaardigheid houdt stand. Binnen de boekensteunen van Gods geschiedenis en toekomst kun je hoopvol en dankbaar je leven vorm geven vanuit een diep en krachtig halleluja. Prijs God, loof Hem met heel je hart. Zijn roem houdt stand, voor altijd. Amen.