Psalm 62
Een grote schok ging door Europa heen toen duidelijk werd dat Rusland Oekraïne aan was gevallen. Hoewel velen in Oekraïne hiervoor hadden gevreesd waren veel Nederlanders toch verbaasd. En als je mij een aantal weken geleden had verteld dat ons defensiebudget drastisch zou worden opgehoogd. En dat er een run zou komen op jodiumtabletten omdat Vladimir Poetin aan zijn leger de opdracht zou geven om nucleaire ´afschrikkingsmiddelen´ op scherp te zetten. Dan zou ik je ook niet hebben geloofd. Voor het eerst in mijn leven besef ik dat onze veiligheid in Nederland niet vanzelfsprekend is. Er is sprake van een dreiging in onze ´achtertuin´. Het komt heel dichtbij, vooral als ik de facebookberichten voorbij zie komen van Oekraïners met wie ik theologie heb gestudeerd. Zij ondervinden aan den lijve wat het is om 24u per dag onder hoogspanning te leven vanwege de aanvallen die steeds heviger worden.
In de Psalm van vandaag lezen we dat David ook vreest voor zijn leven. Ook hij leeft onder grote geestelijke druk en wordt bedreigd met de dood. Misschien is de psalm wel geschreven terwijl David op de vlucht is voor Absalom, zijn eigen zoon die hem van de troon wilde stoten en die hem wilde vermoorden. En dat is wat het voor hem extra moeilijk maakt. Het gaat om mensen die dichtbij hem staan. Een zegenwens ligt op hun lippen, maar in hun hart verbergt zich een vloek, lezen we in vers 5. Wie kan David dan nog vertrouwen?
Het is erg als iemand die ver van je af staat je bedreigt, maar als je eigen vrienden, je eigen familie, of je eigen partner je verraad en van een vriend een vijand wordt. Of zoals in Oekraïne, je broedervolk je land en jouw mensen kapot bombardeert, dan snijd je dat door je ziel. Want als je vertrouwen in hén beschadigd is, wie of wat blijft er dan nog over?
David heeft een antwoord. Alleen God is nog te vertrouwen is. Het woordje ‘ak’, dat we in deze psalm op meerdere plekken tegenkomen, kan verschillende betekenissen hebben, waaronder ‘alleen’. Het duidt op exclusiviteit, alleen bij God vind mijn ziel haar rust, nérgens anders, belijdt David. Alleen Hij is mijn rots en mijn redding. Alleen bij hem ben ik veilig, alleen Hij is te vertrouwen. Middenin de storm schuilt David bij God, de énige plek waar hij veilig is. En die ervaring wil hij niet voor zichzelf houden, in vers 9 worden ook wij als hoorders opgeroepen om bij God te schuilen: Vertrouw op Hem mijn volk, te allen tijde, stort uw hart uit bij Hem, God is onze schuilplaats.
Nou voel je je vandaag hopelijk niet zó bedreigd als David of zoals de mensen in Oekraine. Maar misschien is je vertrouwen in mensen wél geschaad en voel je je op de een of andere manier bedreigd, of onzeker over wat er komen gaat. De vraag die uit deze psalm naar voren komt is: hoe ga je daar mee om?
David wijst ons er in vers 11 op de verleiding dat we ons vertrouwen op andere dingen gaan stellen dan op God. Natuurlijk, we geloven in God, maar ondertussen menen we tóch dat we zelf onze schaapjes op het droge moeten halen. Menen we toch voor eigen rechter te moeten spelen door het heft in eigen hand te nemen. Dat zal niet de eerste keer zijn. Abraham vertrouwde op God, maar meende toch zelf voor nageslacht te moeten zorgen door middel van zijn bijvrouw en uit angst gaf hij zijn eigen vrouw aan de Farao door hem te vertellen dat ze zijn zus was. Ik herken het zelf ook. Als het gaat om de oorlog dan heb ik de neiging om continue alle nieuwsberichten te volgen, in de hoop daar enige houvast in te vinden voor hoe het verder zal gaan. Stel ik mijn vertrouwen écht alleen in God? Pas als ik stil wordt kan ik een antwoord geven op die vraag. Pas als ik mijn hart uitstort bij de Heer, zie ik de dingen weer in het juiste perspectief. Zoek rust mijn ziel, bij God alleen.
David zocht die rust op terwijl hij wist dat hij groot gevaar liep. Maar in de stilte, in Gods aanwezigheid besefte ook, dat de vijand uiteindelijk helemaal níks voorstelt. De mensen zijn lichter dan lucht, wat stelt een mens voor? David beseft dat God het onrecht niet ongestraft zal laten. Hij is liefdevol en zal ieder mens belonen naar zijn daden.
In het licht van de vreselijke berichten die we iedere dag horen is dat een troostvolle gedachte. Het maakt het lijden er op het moment zelf niet minder om, maar kan wel de kracht geven om het vol te houden. Alleen God is te vertrouwen en er komt een moment waarop Hij recht zal doen.
Toen ik via facebook aan een oud medestudent uit Oekraine vroeg wat we voor hen kunnen doen zei hij: “We hebben alleen gebed nodig” En, voegde hij eraan toe, “het is heel gek, maar ik ervaar dat God heel dichtbij is, ik kan het niet uitleggen”. Hij schuilt met zijn gezin alleen bij God en vindt middenin alle onrust, rust bij Hem. Ik bid God dat zij en al onze andere broeders en zusters in Oekraine het vol zullen houden. En mag jij vandaag ook die rust vinden bij de Heer, wat er ook om je heen gebeurt.